Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
DAAN - ZIE IK DE LICHTJES VAN DE SCHELDE
Gaat over: oerklassiek zeemanslied. Een zeeman zingt zijn vrouw toe over hoe blij hij altijd is als hij de lichtjes van de Schelde ziet en dus bijna weer thuis is.
De kapitein: Daan Stuyven [foto rechts] zoekt andere wateren op. De man die zich normaal nooit in het Nederlands laat horen en die bekend is van zijn 'over the top' dance-rock, sprong enkele jaren geleden in het onbekende diepe omdat hij besefte dat Bobbejaan ook wel wat had.
Bobbejaan Schoepen, de Vlaamse 'zingende cowboy' leerde zijn land in de jaren vijftig en zestig kennismaken met country en met zijn virtuoze fluittalent. Het werd een inslaand succes: de volkszanger verkocht maar liefst vijf miljoen platen en scoorde hits met onder meer 'Café zonder Bier' en 'De Lichtjes van de Schelde'. Vanaf de jaren zeventig concentreerde hij zich op zijn inmiddels uit de grond gestampte pretpark Bobbejaanland en begon zijn muzikale carrière te tanen. Op 17 mei 2010 overlijdt Bobbejaan aan kanker.
"Ik ben de ajuin nog niet tegengekomen die me even hard doet blijten als 'De Lichtjes van de Schelde", zei Daan in 2002 in De Standaard over de smartlap uit 1952. In 2005 moet Daan plots de zieke Bobbejaan vervangen als 'De Lichtjes van de Schelde' een plaatsje krijgt in de Belgische Eregalerij. In 2007 kiest Daan het liedje voor het tv-programma 'Zo Is Er Maar Eén', een programma met covers van Nederlandstalige liedjes. Tijdens het afscheid van Bobbejaan speelt Daan ook zijn cover van het zeemzoete nummer.
Vaart op: een zee van tranen. 'De Lichtjes van de Schelde' heeft alles om op het gemoed te werken: het verlangen naar de geliefde zo ver weg en een verwijzing naar de mogelijkheid van een zeemansdood.
Windkracht: 4. Eens een smartlap, altijd een smartlap. Daan blijft jammer genoeg erg dicht bij de oorspronkelijke versie. Maar het spreekt wel voor hem dat hij mee heeft geholpen om Bobbejaan uit het verdomhoekje te helpen en hem de eer te betonen die de cowboy verdient. (Liesbeth Gijsel)
MODEST MOUSE - DASHBOARD
Gaat over: Een auto die op blokken staat, met een gesmolten dashboard, maar wel nog steeds een werkende radio. Niet direct zeemanskost, tot je de bijpassende en lekker bizarre clip ziet. Die handelt namelijk over een stel oude zeevaarders die in de kroeg sterke verhalen ophangen over hun belevenissen in het ruime sop. Zanger Isaas Brock zelf vertelt er het verhaal hoe hij zijn hand verloor aan een reusachtige vis die hij in het midden van een storm aan de haak sloeg. Aangekomen op een eiland, behandelen de inboorlingen zijn wond en plaatsen een microfoon op de plek van zijn hand. En om het verhaal nog sterker te maken toont de kroegbaas (Seasick Steve) een gitaarhals op de plek van zijn geamputeerde been.
De kapitein: Het nummer is in feite het eerste resultaat van de samenwerking tussen twee begenadigde kapiteins: Isaac Brock en ex-Smithsgitarist Johnny Marr. Twee kapiteins op één schip, dat werkt niet, hoor ik je zeggen? Voor We Were Dead Before the Ship Even Sank (een veelzeggende zeebonkentitel uit 2007 waarop wel meer zeemansmystiek de revue passeert) draaide het duo toch echt aan het roer dat het schip op een succesvolle golf deed varen, op weg naar een eiland met een nog groter publiek.
Vaart op: De woelige baren. Luister naar Modest Mouse en je waant je bijna een ware neuroot. De deuntjes voelen veelal als een onrustige vaart op de oceaan. Voor een zeetrip met deze Amerikaanse oceaanstomer heb je wel een sterke maag en een ruime dosis zeemanshumor nodig. En niet te vergeten een voorraadje Fisherman's Friend.
Windkracht: 8. Stormkoppen in zicht. Bij vlagen dreig je overboord te waaien, om vervolgens weer even in verraderlijk rustig vaarwater te geraken. Maar dat kan echter elk moment onverwacht omslaan. Net als het schip trouwens. (Niels Steeghs)
TOM WAITS - SHIVER ME TIMBERS
Gaat over: dromen in het kraaiennest met de wind door je haren. Het vierde nummer op Waits' tweede lp The Heart of Saturday Night uit 1974 is op het eerste gehoor een simpel liedje over een man die ervan droomt om op zee te gaan varen. Tom Waits zingt in het tweede couplet: "I know Martin Eden is gonna be proud of me." Eden is de hoofdfiguur in het gelijknamige verhaal van Jack London. Aan het begin van de twintigste eeuw zeilt London met een zelfontworpen klipper over de Pacifische Oceaan. Terwijl hij met scheurbuik kampt, schrijft hij een tragisch verhaal over een jonge schrijver en een onbereikbare liefde. Eden pleegt op drieëndertigjarige leeftijd zelfmoord door van het schip te springen. Bettle Midler zei ooit dat 'Shiver Me Timbers' eigenlijk helemaal niet over zee gaat, maar meer over het gevoel dat je er soms even uit moet, ofwel dat je alles wilt laten varen. Ze zou heel goed gelijk kunnen hebben.
De kapitein: Tom Waits toen hij nog een kajuitsjongen was.
De beste stuurlui staan aan wal, dus Waits blijft veilig achter een drinkende piano. Niettemin neemt de zanger je mee op zee als hij zingt: "The fog's breaking / The sand's shaking, I'm drifting on now / Oh Captain Ahab, he ain't got nothing on me." Waarbij Ahab de kaptein uit Moby-Dick is.
The Heart of Saturday Night is een prachtplaat uit de periode dat Waits nog niet helemaal gek is. Alle songs lijken na sluitingstijd in een bruine kroeg geschreven. Iedereen kent het moment dat de kroegbaas de stoelen op de tafels plaatst en de laatste dronkenlap uit zijn zaak veegt. Juist op dat tijdstip weerklinken troosteloze songs als 'Shiver Me Timbers' of 'Drunk on the Moon' door de speakers. Het laatste nummer op de lp heet niet voor niets 'The Ghosts of Saturday Night (After Hours at Napoleon's Pizza House)'. Je begint je af te vragen of Waits de zee van dichtbij heeft gezien.
Vaart op: een kalme zee. De eerste albums van Waits staan vol jazzachtige, dromerige en mistroostige ballades, die je bijvoorkeur 's avonds laat en alleen in je kajuit draait. Zulke eenvoudige songs maakt Waits helaas nauwelijks meer. Bovendien zijn de shows van Waits behalve onbetaalbaar ook meer theater dan ooit. Je zou willen dat hij weer plaatsneemt achter zijn piano om nog een keer 'Shiver Me Timbers' te spelen.
Windkracht: 3. Want Waits is nog niet de Jack Sparrow van
Rain Dogs.' (Maurice Dielemans)
BAD BRAINS - SAILIN' ON
Gaat over: Als een relatie misloopt, kiest de protagonist het ruime sop en zeilt hij verder. Hij ziet in hoe hij gebruikt werd en bijna schouderophalend - zo klinkt de zang uiteraard niet, maar de tekst suggereert het wel - licht hij het anker.
De kapitein: Zanger/filosoof/schreeuwlelijk H.R. stippelde een grillige koers uit voor zijn band. In de eerste plaats is Bad Brains de hardste hardcoreband van zijn generatie. Maar als rastafari's spelen ze ook reggae - zeker op zondag - wat schizofrene optredens oplevert.
Vaart op: Bad Brains voeren Washington DC's eerste hardcorepunkgolf aan. Ze beginnen in 1977 en aanvankelijk vallen ze voornamelijk op doordat alle leden van Afrikaanse afkomst zijn. Als ze eenmaal hun sound hebben scherpgesteld, blaast hun brute power alle vooroordelen weg.
Windkracht: 10. Snel is hier het kernwoord. (Sid Meuris)
VAN MORRISON – INTO THE MYSTIC
Gaat over: zeilen, mystiek en seks. Van the Man zingt over zeelui die zeilen, over thuiskomen en samensmelten met een geliefde en over contact met een ander, mystiek soort bewustzijn. Bizar? Nee, oorstrelend mooi. Luister zelf.
De kapitein: een chagrijnige, Keltische soulzanger uit havenstad Belfast, die op jonge leeftijd naar Amerika vertrekt, daar dit liedje schrijft, maar eeuwig heimwee houdt. Een heimwee die het grote, heilige vuur in zijn liedjes en performances blaast.
Vaart op: de rhythm & blues en jazz uit Amerika die zijn moeder draait, zijn onmogelijke, vulkanische karakter en zijn formidabele stem.
Windkracht: 6, het bootje gaat een beetje op en neer. (Ronald Besemer)
BEACH BOYS - SAIL ON, SAILOR
Gaat over: 'Sail On, Sailor' gaat niet zozeer over het zeemansbestaan, maar lijkt eerder een in metaforen verpakt relaas over het doorstaan van zware stormen. Sommigen zien in de tekst ook een eerbetoon aan Brian Wilson, het compositorische brein achter veel Beach Boys-successen uit de jaren zestig, met wie het in die tijd geestelijk bergafwaarts gaat. De groep neemt het nummer pas op wanneer platenmaatschappij Warner Bros. geen hitsingle hoort tussen het in de zomer van 1972 in het oer-Hollandse dorpje Baambrugge vastgelegde materiaal voor het album Holland. De aanzet geeft muzikant/componist/arrangeur Van Dyke Parks. Hij heeft nog een onafgemaakt, met Wilson geschreven nummer liggen. De tekst daarvan is het werk van liedjesschrijvers Ray Kennedy en Tandyn Almer, terwijl Beach Boysmanager Jack Rieley de woorden wat bijschaaft. Opvallend zijn verder de leadvocalen van Blondie Chaplin, een Zuid-Afrikaan die, samen met zijn drummende landgenoot Ricky Fataar, begin jaren zeventig enige tijd deel uitmaakt van de groep. Hoewel 'Sail On, Sailor' niet de singlehit is die de platenmaatschappij er in eerste instantie in meent te horen, groeit het nummer in de loop der jaren uit tot een lievelingsnummer van veel Beach Boysadepten.
De kapitein: The Beach Boys behoren natuurlijk tot de stuurlui van de na-oorlogse Amerikaanse popmuziek, met de door velen als genie beschouwde Brian Wilson als grote roerganger. Bij de totstandkoming van 'Sail On, Sailor' is zijn rol evenwel beperkt. Wilson mag dan medeverantwoordelijk zijn voor de compositie, bij het opnameproces is hij niet betrokken. Het verhaal wil verder dat Brian slechts verantwoordelijk is voor een schets die Van Dyke Parks verder uitwerkt. Dat hij toch als componist op het label staat, moet in die lezing het werk zijn geweest van Warner Bros. om hem te porren weer nieuwe nummers te schrijven.
Vaart op: De stroom aan Beach Boys-hitsuccessen in de jaren zestig. Door de depressies, het drugsgebruik en het paranoïde gedrag van Wilson keert het tij aan het eind van dat decennium. Het idee van manager Rieley om in 1972 met de hele groep plus gevolg naar Nederland af te reizen om daar een album op te nemen, heeft vooral tot doel de creatieve sappen weer volop te laten vloeien. Daar hangt niettemin een aardig prijskaartje aan: de verblijfskosten, het invliegen van apparatuur vanuit de VS, de aanpassingen in de studio in Baambrugge en alles wat daar verder nog bij komt, zorgen ervoor dat er zo'n half miljoen dollar doorheen gaat. Kosten die platenmaatschappij en band in eerste instantie ook helemaal niet terugverdienen. Want Holland mag dan goede kritieken krijgen, een flinke hitsingle levert het album niet op.
Windkracht: 8. 'Sail On, Sailor' is misschien wel de laatste goede single die The Beach Boys hebben uitgebracht. En dat terwijl de leadzang voor rekening komt van een aangemonsterde kracht, die het schip ook snel weer zal verlaten. Een coverversie van de Golden Earring op hun album Love Sweat uit 1995 onderstreept nog eens het 'Hollandse' karakter van het nummer. (Peter Bartlema)
IMPERIET - BALLADEN OM BRIGGEN BLUE BIRD AV HULL
Gaat over: Op Last.fm kan je naar webradio luisteren die gebaseerd is op tracks van mensen die ongeveer dezelfde smaak hebben.
Als je veel naar Zweedse metal- en rockbands luistert zijn veel van die muzikale buren ook afkomstig uit dat land en zo duikt er af en toe een lokale Zweedse artiest op. Meestal is dat de moeite niet waard, maar ineens kwam er een schitterend nummer voorbij: de zeemansballade 'Balladen om Briggen Blue Bird av Hull' van Imperiet.
'De ballade van het Brik Blue Bird uit Hull' blijkt een klassieker te zijn in Zweden, met zelfs een eigen Wikipediapagina. Alleen al op Spotify zijn vijf versies te vinden. Het is geschreven door Evert Taube, een Zweeds folkicoon met een standbeeld in Stockholm en een eigen festival. Taube is daadwerkelijk zeeman geweest.
De ballade handelt om de ondergang van de Blue Bird bij de vuurtoren van Hållö op kerstavond van 1872. De bemanning ontsnapt in de reddingsboten, behalve het Zweedse bemanningslid dat aan het roer was vastgebonden om het onder controle te houden. Zijn vader vangt de schipbreukelingen op op de kust en vraagt als hij de naam van de boot hoort die gezonken waar zijn zoon is. Die zijn ze vergeten los te maken...
Taube beweerde dat het echt gebeurd is. Nu is er wel een Blue Bird in de problemen gekomen op die plek, maar dat was in augustus 1871 en het schip kwam uiteindelijk veilig in de haven. Een echt sterk zeemansverhaal dus.
De kapitein: Imperiet zijn niet echt mannen van de grote vaart. Meer een stel punkige Zweedse binnenvaartschippers die één keer een grote tocht maken op de oceaanstomer van de legendarische kapitein Taube.
Vaart op: Van alle versies van de ballade, steekt die van Imperiet er wel met kop en schouders boven uit. De meeste uitvoeringen zijn typisch folk, met heldere stem gezongen en melodieus begeleid op gitaar. Imperietzanger Joakim Tharingström heeft daarentegen zo'n echte doorleefde zeemannenstem, die nog extra wordt benadrukt door de sobere begeleiding van vrijwel alleen contrabas. Zo komt de zeemantragiek zo hard door dat zelfs zonder de tekst te verstaan een brok in de keel ontstaat die alleen met een flinke hoeveelheid aquavit te verhelpen is.
Windkracht: 7. De ondergang van de Blue Bird is een tocht over een stormachtige emotionele zee. (Martijn ter Haar)
Foto van Daan door Géraldine Jacques
http://www.kindamuzik.net/achtergrond/sail/sail-zeven-zeemansliedjes/20498/
Meer Sail op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/sail
Deel dit artikel: