Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
Wie zijn ze?
Texas, jaren zestig. De psychedelische rockbands rijzen als paddestoelen uit de dorre Texaanse grond. Gecentreerd rond het label International Artists maken twee van die bands zo’n diepe indruk dat ze vandaag, terecht, geprezen worden om hun exceptionele kwaliteiten. Eén ervan is 13th Floor Elevators, de andere is The Red Krayola, het geesteskind van avant-garde goeroe, Mayo Thompson. In 1966 richt Thompson The Red Crayola (in 1968 moet de band zijn naam veranderen naar The Red Krayola; red.) op met Ricky Barthelme, drummer en medestudent aan de kunstacademie. Wat later komen daar Steve Cunningham, Danny Schact en Bonnie Emerson bij.
De rol van elk bandlid behalve Thompson (zanger/multi-instrumentalist) is lastig definieerbaar en na een tijdje wordt besloten om als trio – Thompson, Cunningham en Barthelme – verder te gaan. Thompson blijkt vooral geïnteresseerd in en geobsedeerd door een onconventionele benadering van de rocktradities, een benadering die in de begindagen van de band op meer onbegrip dan enthousiasme stuit. Ze doen mee met een muziekwedstrijd in een winkelcentrum waar toevallig de huisproducer van International Artists ook rondloopt, om een parkiet te kopen. Thompson en zijn vrienden verliezen de finale, maar slepen desondanks een contract in de wacht bij International Artists.
Wat doen ze?
Alles wat niet ‘mag’ van de rock-’n-rollpolitie. Veel van die tegendraadsheid komt voort uit hun onkunde: al vroeg zagen Thompson en consorten in dat een Jimi Hendrix- of Beatles-legende niet voor hen was weggelegd. In hun honger naar diezelfde mate van rock-’n-rollfaam zochten ze wel naar andere vormen waarin ze hun plaats konden vinden. Daarmee schiepen ze een nieuwe taal die in de begindagen als psychedelica gekenmerkt werd, maar in werkelijkheid veel freakier was dan de proto-psychedelica van hun collega’s 13th Floor Elevators.
Het debuut van The Red Crayola, The Parable of Arable Land, is een ruw avant-psych-monster dat bestaat uit onder andere een aantal ‘free form freak outs’, die bijzonder veel gemeen hebben met de freefolk muziek van tegenwoordig. Daarnaast staan er een aantal bizarre popliedjes op het album, waarvan ‘Transparent Radiation’ naast ‘Hurricane Fighter Plane’ misschien wel het bekendst is. Is het niet in de Red Crayola-vorm dan wel in de glorieuze Spacemen 3-versie.
The Parable of Arable Land is in 1967 een behoorlijk uit de pas lopend album; desondanks weet Thompson de aandacht op zich gericht door de extreme vasthoudendheid aan zijn manier van anti-musiceren. Al snel verzamelen zich enkele gelijkgestemden rondom Thompson. Onder de naam The Familiar Ugly komen ze regelmatig samen om muziek te maken, te drinken, te discussiëren en als een heuse entourage van soms meer dan vijftig man om de groep heen te hangen.
Een goed ontvangen debuut, dat doen we nog eens over denken de meesten dan. The Red Crayola niet: Thompson is niet geïnteresseerd in herhaling en zoekt steeds nieuwe manieren om zijn platen vol te krijgen. Zesendertig nummers van één seconde, bizarre akkoorden en vreemde wendingen komen samen op het tweede album, Coconut Hotel. International Artists weigert het uit te brengen wegens een gebrek aan commerciële potentie en pas in 1995 vindt Drag City het tijd om het album alsnog wereldwijd verkrijgbaar te maken.
Intussen is Barthelme naar New York vertrokken en gaat The Red Crayola uit elkaar. Pas wanneer International Artists Mayo Thompson weer benadert voor een vervolg op The Parable of Arable Land gaat hij op zoek naar een nieuwe drummer. Hij vindt die in Tommy Smith. Op last van een waskrijtfabrikant (‘crayons’) en op aandringen van het label zien ze zich in 1968 genoodzaakt hun naam te veranderen in The Red Krayola. Onder die naam brengen ze datzelfde jaar God Bless The Red Krayola and All Who Sail with it uit. Een stuk minder rauw dan hun debuut en pakkender wat liedjes betreft; desalniettemin bevat de plaat allesbehalve kant-en-klare popliedjes. De experimentele avantrock struikelt bijna over zijn eigen naïviteit. Bovendien krijgen de lijnen voor de rest van Thompsons muzikale carrière hier hun min of meer definitieve vorm. De plaat doet het niet zo goed als het debuut en International Artists moet de groep laten gaan. Wederom gaan ze uit elkaar.
In 1970 neemt Thompson zijn solodebuut op, Corky’s Debt to His Father, iets traditioneler en folkier dan The Red Krayola-albums maar nog steeds mijlenver verwijderd van airplay of gouden platen. Eind jaren zeventig – hij is ondertussen naar Engeland verhuisd – slaat Thompson de handen in elkaar met Rough Trade-baas Geoff Travis en produceert samen met hem albums van The Fall, The Raincoats, Stiff Little Fingers en Cabaret Voltaire. Rond 1982 voegt hij zich als gitarist bij Pere Ubu en neemt hij twee albums op met de dwarse postpunkers: The Art of Walking en Song of the Bailing Man. Daarna gaat hij aan de slag als labelmanager bij Rough Trade, en is hij betrokken bij de opnames van The Queen Is Dead van The Smiths en bij vrijwel alle videoclips die van Rough Trade-artiesten worden geschoten.
Begin jaren negentig mag Thompson weer op aandacht uit een andere hoek rekenen. Ditmaal vanuit een opbloeiende postrock-scene rond Chicago, waar David Grubbs ( Gastr Del Sol, Bastro, Squirrel Bait) erg gecharmeerd is door The Red Krayola. Hij introduceert hen bij Drag City. Samen met hedendaagse grootheden als Jim O’Rourke, John McEntire en Grubbs neemt hij met Steve Albini achter de knoppen The Red Krayola op. Er wordt over de hele wereld getourd en er komen nog drie albums uit op Drag City, exclusief singles en de release van Coconut Hotel.
Wat maakt ze zo goed?
Goed is misschien het verkeerde woord. Wat maakt ze zo interessant, komt dichter in de buurt. Fascinerend, ook. Terwijl de wereldwijde jeugd in de ban van The Beatles is – knappe jongens die weten wat spelen is, mooie melodieën uit hun mouw schudden en ondertussen ook nog eens lief knipogen – is Thompson meer geïnteresseerd in de elasticiteit van muziek en de grenzen eromheen. Humor gaat in de teksten gepaard met serieuze statements over filosofie, de Vietnamoorlog, sociologie en, uhm, natuurlijk ook meisjes en andere genoegdoeningen. Dat alles gegoten in een caleidoscopische matrix van atonale gitaren, spontane vocale oprispingen en willekeurig gerommel met percussie. Thompson in een interview: “Part of the game is to find out what it means to say certain things, and finding new ways of twisting it around, having fun, and keeping it interesting and alive.”
Door Mayo Thompsons naïeve benadering van elke klank, instrument en persoon krijgt de muziek een heel vriendelijk karakter. Zelfs de free form freak outs die op The Parable of Arable Land te vinden zijn, worden gekenmerkt door een open structuur die vooral in deze tijd van freefolk gekte erg aantrekkelijk klinkt. Diezelfde free form freak outs laten horen wat er nog meer mogelijk is binnen de grenzen van rockmuziek behalve liedjes van drie minuten met een couplet-refrein-coupletstructuur. Het zijn voorbodes van de experimentele golf die eind jaren zeventig, begin jaren tachtig op gang komt met Cabaret Voltaire, Einstürzende Neubauten en Nurse With Wound. De lofi, doe-het-zelfestethiek werd overgenomen door een snel exploderende punkgeneratie. Talloze postpunkformaties zoals Pere Ubu en Scritti Politti leerden persoonlijk van Thompson hoe ze op een interessante manier filosofie en sociologie konden combineren met fascinerende muziek.
En de toekomst?
Drag City bracht onlangs het nieuwe The Red Krayola-album Introduction uit. Een redelijk conventioneel klinkend album als je de band een beetje kent. Liedjes met een heuse kop en staart zelfs. Thompson, nog altijd de hardnekkige kern van de groep, is nog lang niet uitgespeeld. Zolang er platenmaatschappijen bestaan die begrijpen hoe hij in elkaar zit en die zijn muziek blijven waarderen, zal hij muziek, of anti-muziek, blijven maken tot hij er letterlijk bij neervalt.
http://www.kindamuzik.net/achtergrond/the-red-krayola/onvoltooid-verleden-tijd-the-red-krayola/13054/
Meer The Red Krayola op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/the-red-krayola
Deel dit artikel: