Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
Uiteraard komen we Steve Earle tegen in de literatuur. Onder zijn publiek bevinden zich velen die wel eens een boek lezen en sommigen schrijven die zelf. Onder hen de Britse auteur Ian McEwan, die naar Steve Earle verwijst in zijn in 2004 verschenen en nog altijd gestaag verkopende Saturday. In deze roman bezint hersenchirurg Henry Perowne zich, gedwongen door een aantal ingrijpende gebeurtenissen, op de tegenstelling tussen hoofd en hart, ofwel: ratio en gevoel.
Het hart
Steve Earle’s album El Corazón, Spaans voor ‘het hart’ komt ter sprake op pagina 208 van de Nederlandse vertaling Zaterdag wanneer Perowne in de keuken zijn bouillabaisse staat te bereiden en hij “behoefte heeft om naar iets pittigs te luisteren, naar Steve Earle, de Bruce Springsteen voor intellectuelen volgens Theo. Maar de plaat die hij wil, El Corazón, is boven, dus drinkt hij de wijn maar…”
Dat is alles en je vraagt je af waarom er te midden van alle wijdlopige beschouwingen in de roman niet wat meer ruimte is vrijgemaakt voor een reflectie op deze prachtplaat, die toch niet toevallig ter sprake komt. Zonder al te diep op de roman in te willen gaan, kunnen we zeggen dat Saturday een roman is waarin, als gevolg van de lange, afgewogen overdenkingen van Perowne, het hoofd overheerst. Als er één plaat is waarop recht uit het hart muziek wordt gemaakt, dan is het wel op El Corazón.
Intellectuele aantrekkingskracht
Hoe zit het nu met het literaire gehalte van Steve Earle, want behalve dat de veelal verhalende liedjes van de hardcore troubadour inderdaad een intellectuele aantrekkingskracht bezitten, is Steve Earle ook de schrijver van de verhalenbundel Doghouse Roses, zijn in 2001 verschenen debuut in de literaire wereld. Daar is het overigens bij gebleven.
In weerwil van Earle’s onafhankelijke geest blijven de meeste verhalen uit Doghouse Roses steken in het clichématige: verhalen over dingen die Steve Earle altijd al bezighielden als de Nashville muziekindustrie, de oorlog in Vietnam en de doodstraf. Ze zijn niet slecht en best onderhoudend, maar niet bijzonder. Er is één verhaal dat daar een uitzondering op is: ‘Taneytown’.
Dat is niet toevallig ook de titel van een liedje op El Corazón, want zowel het verhaal als het liedje gaan over hetzelfde: een zwarte jongen komt in moeilijkheden, steekt één van zijn belagers met een mes dood, laat het mes vallen en een andere zwarte, die het mes opraapt, wordt voor de moord ter dood veroordeeld. Het is een ijzersterke verhaallijn, die zowel het vijf minuten durende liedje, alsook het tien pagina’s tellende verhaal voorstuwt.
Literair verantwoord
Het liedje krijgt bovendien een meerwaarde door de losse en bezielde manier waarop gemusiceerd wordt. Met dank aan Emmylou Harris, die een voortreffelijke tweede stem zingt. Het maakt dat het liedje tegen herhaalde luisterbeurten bestand is, ook wanneer ´het verhaal´ eenmaal bekend is. In Doghouse Roses valt het verhaal op door de stijl waarin het geschreven is: het slang dat de zwarte jongen spreekt en waarin zijn gedachten weergegeven zijn. Waar de andere verhalen schematische uitwerkingen zijn van op zich sterke ideeën, is het verhaal ‘Taneytown’ ook in de vorm bijzonder en als zodanig literair verantwoord.
De gedachtenmonoloog van de jongen staat in schril contrast tot Perownes uitgebreide en soms hoogdravende innerlijke bespiegelingen; het verhoudt zich eerder als een kort verhaal tot een roman, of als een liedje tot een verhaal, maar het is in zijn beknoptheid niet minder rijk. Natuurlijk kan Earle zelfs in die tien bladzijden van ‘Taneytown’ al veel meer details kwijt, dan in de liedtekst.
Gettysburg
Een voorbeeld. In het liedje gaat de moeder van de jongen uit met haar nieuwe vriend in Gettysburg. In het verhaal wordt daarbij vermeld dat Gettysburg tevens de plaats is waar president Abraham Lincoln in 1863 zijn beroemde ‘Gettysburg Adress’ uitsprak. Een korte toespraak, die later van grote betekenis bleek, omdat Lincoln vrijheid en gelijkheid predikte voor iedereen, blank en zwart, Amerikaan of niet.
Het is maar een detail en in een liedtekst ben je niet snel geneigd er veel achter te zoeken als iemand in Gettysburg een avondje uitgaat. Dankzij het verhaal ‘Taneytown’ beseffen we ineens hoe gecondenseerd de gelijknamige liedtekst eigenlijk is, en hoe rijk het kan zijn om liedteksten in het algemeen en van iemand als Steve Earle in het bijzonder, toch vooral de nodige aandacht te geven.
http://www.kindamuzik.net/artikel.php?id=12219
Meer Steve Earle op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/steve-earle
Deel dit artikel: