Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
Kurt noemde zich toen nog Kurdt, Nirvana was een sensatie die op het punt stond los te barsten en ik was gewaarschuwd: dat onbekende trio uit Seattle had een geweldige plaat gemaakt (Nevermind moest nog uitkomen, maar tapes ervan deden al de ronde), maar het was ook een stel onhandelbare pestkoppen. Veel meer wist ik niet van ze: ik had een paar dagen ervoor Nevermind (cassettebandje voor een recensie) gehoord en was zo onder de indruk dat ik er bij de hoofdredacteur van OOR op aandrong dat er een interview met Nirvana moest komen. Een rusteloze Cobain kon tijdens het interview niet blijven zitten en ging op het hotelbed springen, terwijl de andere twee bandleden melige antwoorden gaven op niet bijster geweldige vragen van een onervaren, beginnende journalist.
Epic Soundtracks zocht ik jaren later op in Londen omdat ik hem een zeer onderschat zanger en songschrijver vond, die nodig onder de aandacht gebracht moest worden. Het gesprek verliep stroef, Soundtracks bleek een beetje mensenschuw, iemand die pas loskomt als hij zingt, muziek maakt.
De muziek van Elliott Smith had ik via een vriendin leren kennen, die mij een bandje gaf van Either/Or. Die plaat heb ik maandenlang bijna onafgebroken gedraaid; of het er mee te maken had dat ik zelf een moeilijke periode doormaakte - ik had het pijnlijke eind van een langdurige relatie achter de rug, woonde in een kamertje met een licht-psychopatische, onberekenbare huisbaas - weet ik niet. Smiths latere werk heb ik net zo verslonden, ook al was ik zelf inmiddels een stuk gelukkiger.
De melancholie in de songs van Cobain, Soundtracks en Smith is onmiskenbaar, en essentieel: de reden dat hun muziek mij zo raakte. Al is dat het halve verhaal. De muziek van die drie is juist een bewijs dat die somberheid te lijf kan worden gegaan, dat er iets moois van te maken valt. Zoals Gerard Reve graag mag opmerken dat zijn leven één grote tragedie is, maar: "Ik maak er muziek bij.'' Daarom was ik echt geschokt toen ik het bericht van Cobains dood hoorde, anders dan de collega's die het wel hadden zien aankomen. Cobains zinspelingen op zelfmoord leken tamelijk sarcastische grappen, reacties op zijn imago. Zijn zelfhaat, pijn, paniek vonden twee uitwegen: in een morbide, provocatief gevoel voor humor en in pijnlijk eerlijke songs die zijn ziel en zaligheid blootlegden, de rauwe zenuwen. Ik heb na Cobains zelfmoord jarenlang nauwelijks naar zijn muziek kunnen luisteren. Die melancholie was draaglijk toen er nog zo'n vitaliteit aan gekoppeld was, een artistieke overwinning. Nu voelt het als een nederlaag, waarnaar het niet prettig luisteren is. Nu nog is het niet meer zoals het was voor 5 april 1994: elk liedje heeft een andere lading gekregen. Ook zo'n recent opgedoken nummer als ‘You know you're right’ is niet meer goed op waarde te schatten; het zou anders geklonken hebben als, als, als.
Als Epic Soundtracks geen einde aan zijn leven had gemaakt, zou ik met meer plezier naar zijn nog altijd prachtige cd's luisteren. Luisteren naar Elliott Smith zal nooit meer hetzelfde zijn. Ik ben natuurlijk benieuwd naar de stapel opnamEither/Or, XO en Figure 8.
Er is in vergelijking met bijna tien jaar geleden wel iets veranderd. Het bericht van Smiths dood kwam onverwacht, ik schrok ervan, maar de schok was minder heftig dan in april '94. Misschien ben ik mij intussen minder gaan vereenzelvigen met mijn helden, en ben ik er afstandelijker naar gaan kijken. De muziek van Elliott Smith mag mij dan na aan het hart liggen, de man zelf heb ik nauwelijks leren kennen. Twee gesprekken van drie kwartier, waarin ik Smith overigens heel sympathiek vond, zeker niet de lastige gesprekspartner die anderen in hem zagen. Twee artikelen. Een handvol geweldige cd's, die nu een deel van hun waarde verloren hebben.
Kurt Cobain, Epic Soundtracks, Elliott Smith: drie namen, drie nederlagen. Eeuwig zonde.
» Bezoek Sietse Meijers weblog < s f m >
Sietse Meijer was tot voor kort redacteur van Het Parool, waar hij (met
nog ruim twintig collega's) wegens forse bezuinigingen het veld moest
ruimen. Tijdens het Filmfestival Rotterdam, eind januari, is hij
hoofdredacteur van de festivalkrant Daily Tiger.
http://www.kindamuzik.net/column/709/kindaspam-026-afgesloten-verhalen/4512/
Meer op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/709
Deel dit artikel: