Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
In den beginne deden vrouwen vrolijk mee. MC's als Queen Latifah en MC Lyte kwamen op voor vrouwelijke belangen en werden populair doordat zij een rolmodel waren voor jonge zwarte vrouwen. Zij bewezen (veelal ondersteund door beats van mannelijke producers) dat ook vrouwen kunnen rappen. Bovendien zorgden ze voor andere perspectieven dan het mannelijke. Eind jaren tachtig en begin jaren negentig was het nog heel normaal dat rappers zich maatschappelijk engageerden in hun teksten. Een ideaal muzikaal landschap voor vrouwen met een boodschap dus.
Van emancipatie tot vulgariteit
Daar kwam echter verandering in. Was in de beginjaren het grootsprakige brag & boast een gewaardeerd onderdeel van hiphop, halverwege de jaren negentig werden uitingen van materialisme steeds populairder. Hiphop groeide en het publiek had blijkbaar minder behoefte aan protestraps of genuanceerde maatschappijbeelden. Rappers profileerden zich als gangsters en pooiers en hadden daarmee veel succes. Deze mannen werden bijgestaan door een vrouw met grote invloed op het algemene beeld van vrouwelijke rappers: Lil' Kim. Met schunnige teksten en dito kledij was Lil' Kim de ultieme seksbom - en net als haar mentoren nog straatwaardig ook.
De aanpak van Lil' Kim [foto boven] kreeg navolging van onder andere Foxy Brown, met wie Kim overigens nog een heuse beef had. Op een uitzondering na (Lauryn Hill) verdwenen de maatschappijkritische vrouwen van het toneel, net zoals hun mannelijke collega's steeds minder zichtbaar werden. Behalve kemphennen als Kim en Foxy zijn er weinig vrouwen die zo grootschalig profiteerden van hun seksualiteit. MC's als Trina proberen het tegenwoordig nog wel, maar het concept is inmiddels bekend en uitgekauwd.
Uiteraard zijn ondergronds legio mannen en vrouwen actief die zich niet willen aanpassen. Sommige artiesten, zoals Jean Grae, hebben via internet nog een respectabel bereik, maar zijn voor de grote platenmaatschappijen simpelweg niet interessant genoeg om een contract te krijgen. Niet alleen omdat ze zich niet als 'seks' willen verkopen, maar ook omdat ze niet het soort muziek maken waar muziekbonzen geld in zien. Dat Jean Grae niet op tv komt heeft misschien dezelfde reden als dat de roem van Masta Ace vervlogen is.
Een veranderd hiphoplandschap
Een ander verwijt aan hiphopsters is dat zij zich niet hebben aangepast aan de veranderende smaak van de mainstreamluisteraar. Die verwacht een kameleoneskere en open houding van de artiest. Er wordt onder meer gewezen op de successen van opkomende artiesten als B.o.B. en Kid Cudi, die in combinatie met zang de traditionele grenzen van hiphop en rap steeds meer lijken op te zoeken en daarmee de grenzen te laten vervagen. Anno 2010 is het steeds vanzelfsprekender dat "rappers" uitstapjes maken naar andere muziekstijlen.
Een dergelijke verklaring wint aan geloofwaardigheid wanneer je de hedendaagse muziek afzet tegen de meer conventionele hiphop die de vrouwen - tot op de dag van vandaag - maken. Denk aan Eve's mislukte comebacksingle 'Tambourine' en Diamonds 'Lotta Money'. Een interessante casus binnen de discussie over het aanpassend vermogen van de vrouw binnen een veranderende en veeleisende hiphopcontext is de opkomst van Drake. De jonge en immens populaire Canadees zingt meer dan hij rapt en wordt beschouwd als de ideale schoonzoon. Hij heeft nog nooit een cel van binnen gezien. Dit maakt hem een vreemde eend in de bijt van een machocultuur die zo onlosmakelijk verbonden lijkt te zijn met de straat. Had deze rol niet veel beter vervuld kunnen - en misschien wel moeten - worden door een vrouw?
Dat de gevestigde vrouwen zich moeilijk hebben kunnen aanpassen aan de vernieuwde standaard lijkt met de opkomst van Nicki Minaj [foto boven] - vandaag de dag verreweg de meest zichtbare vrouw in de scene - een gerechtvaardigd standpunt. Hoewel de rapster uit South Jamaica, Queens nog steeds zoekende is naar haar definitieve stijl, heeft ze inmiddels al bewezen de kameleon te kunnen zijn. Ze levert gastcoupletten op diverse r&b-nummers, doet rappend niks onder voor haar Young Money-collega's en is niet bang om af en toe een nootje te zingen. Haar single 'Your Love', een rap en r&b/popcross-over, prijkte dit jaar nog in de Amerikaanse Billboard Charts. Voor het eerst sinds 2002 stond er weer eens een hiphopvrouw aan de top.
Nieuwe generatie
Het voert misschien te ver om je daadwerkelijk af te vragen wat er mis is gegaan met de vrouwelijke rapper. Immers, zijn vrouwen niet altijd al ondervertegenwoordigd geweest binnen hiphop? Toegegeven, de afgelopen jaren hebben we misschien wat minder van ze gehoord dan gedurende de jaren negentig, maar laten we niet vergeten dat Lil' Kim in 2005 nog een legendarische 'five mic'-waardering kreeg van muziektijdschrift The Source voor haar The Naked Truth en dat Rah Digga haar fans onlangs nog trakteerde op Classic. Daarnaast is het Missy Elliott zelf die haar album Block Party nu al twee jaar heeft uitgesteld en werd Eve in de steek gelaten door haal label en mentor Dr. Dre.
Gelukkig lijkt er zich een nieuwe generatie af te tekenen die zich tijdens dit schrijven al in het Amerikaanse ondergrondse roert. Denk aan namen als Nina B, Kid Sister, Dessa, Stacey Epps (tip!) en Britanny Street. Over deze personen worden op diverse hiphopfora hoge verwachtingen uitgesproken. Bovendien heeft Groot-Brittannië met Lady Sovereign [foto boven] en M.I.A. nog twee sterke troeven in handen. Daarnaast weten de vrouwelijke rappers zich gesterkt door twee mastodonten van mascottes: Public Enemyfrontman Chuck D en rapper/acteur Ludacris. Laatstgenoemde nam zelfs een vrouwelijke versie op van zijn single 'My Chick Bad'. Als dat geen girl power genereert dan weten wij het ook niet meer.
(Foto Lady Sovereign: Stuart Sevastos onder Creative Commons)
http://www.kindamuzik.net/dossier/va/geen-sex-is-geen-succes/20792/
Meer VA op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/va
Deel dit artikel: