Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
T=0.00001 voor 4DSOUND. Je bent bij de status nascendi van een nieuwe PA, die tegelijk een nieuw instrument is. De mogelijkheden zijn eindeloos en moeten verkend worden. Het systeem schreeuwt erom binnenstebuiten gekeerd te worden. Zoekt en gij zult vinden. De kansen liggen voor het oprapen, maar het zijn er zoveel dat koers en richting nog wat warrig zijn. Dus organiseert 4DSOUND residencies: artiesten mogen een paar dagen stoeien met het systeem, het zich een beetje eigen proberen te maken en daarna een show geven.
4DSOUND bestaat uit een rooster waar zestien zuilen met speakers op staan. Het systeem maakt het mogelijk geluid ruimtelijk te projecteren op een manier die ver voorbij gekende surroundsets gaat. Naast de ruimtelijke aspecten kan elk kanaal ook nog van effecten voorzien worden in textuur, klankkleur, reverb en meer. Het grote touchscreen opent zich als een snoepwinkel waarin experimenteel ingestelde artiesten zich naar hartenlust misselijk kunnen eten.
Stephanie Sykes speelt haar gelaagde ambient in langgerekte zwoele banen vol analoge warmte en met schitterend afgeronde hoeken bedwelmend. Ze legt een wolk aan geluid neer waar je heerlijk doorheen kunt dolen, als in een geluidsbos. Ze houdt de what's-this-button-for?-foefjes in toom en legt de nadruk op een ruimtelijke projectie, waarbij vooral opvalt dat 4DSOUND in verticale, gestapelde lagen kan werken. Rothko-achtig schuiven panelen aan omfloerst geluid zo als panelen van elkaar en over elkaar in sfumatowolligheid, alsof het fluwelen planken zijn die horizontaal in de ruimte hangen en op-en-neer bewegen.
Dasha Rush knipt vanaf het begin haar technoïde vertellingen losser door de ruimte. Ze verkent een narratief dat van hot naar her schiet en waar je doorheen kunt lopen. De fragmentatie die haar visioenen kenmerkt, wordt langs Biosphere en Cosi Fanni Tutti uitgesmeerd naar drone met een granulaire vorm die aan CoH doet denken. Als de frequenties dalen en een diepe bas tot beat verwordt, resoneert het SubPac - een rugzakje met trillende elementen - mee. 4DSOUND levert namelijk verrassend weinig tactiele sublaag. Licht unheimlich balanceert Dasha Rush op het grensvlak tussen machinaal en humaan, tussen droom en nachtmerrie.
4DSOUND kan veel en wil van alles, maar weet nog lang niet wat het allemaal wil. Dat is ook vrijwel onmogelijk, want de opties zijn eindeloos. Misschien is het ook wel meer dan een artiest in z'n eentje kan bevatten en besturen. Ergens bekruipt je de idee dat het bedienen van het systeem aan een tweede persoon overgelaten zou moeten worden. Net als een lichtshow bijvoorbeeld, die overigens alle complimenten verdient en uiterst stemmig wordt gehouden door Nikki Hock.
De muzikant houdt zich bezig met de muziek, de spatialiser - als specialist - met de ruimtelijke projectie, dit om los te komen van het nogal geïmproviseerde karakter van deze sets. Zelfs na een paar dagen krabben de twee dames maar net aan het toplaagje van wat mogelijk is met 4DSOUND. Dat is een mooi begin, maar je voelt aan alles dat er veel meer kan.
4DSOUND kan vertaald worden naar een clubsetting. Maar dan is het de vraag hoe je omgaat met het ontbreken van een voelbare bas, want het SubPac heft het gebrek aan de ploffende, onderbuikschuddende dreun niet goed op. En vooral ook: wat te doen met kakelende publiek? Nu wordt de bezoeker gemaand stil te zijn, maar dat dwing je in een club niet af. Ook niet met een systeem dat imponeert. Ook al weet het door voor de welkome afwisseling zonder monsterlijke volumes een zeer indringende sensatie op te roepen.
Bovendien kan 4DSOUND zo veel meer zijn. Je kunt je voorstellen dat het systeem gebruikt wordt voor geluidskunstwerken. Of voor multikanaalsprojecties, bijvoorbeeld van Main, uit de koker van Ákos Rózmann of van de GRM. Pierre-Alexandre Tremblay zou je willen loslaten op 4DSOUND, of Thomas Ankersmit en Jacob Kirkegaard. En het lijkt zelfs niet uitgesloten de psychoakoestische natuur van een verhaal over zestien stemmen en live-instrumentarium te verkennen. Of een performance in totale duisternis of met de artiest op een plek die voor niemand zichtbaar is. Want de menselijke natuur blijkt zelfs in 4D zo te zijn dat het grootste deel van het publiek amechtig naar een frontaal opgestelde dj-booth blijft kijken.
De grootste forte van 4DSOUND ligt er echter in dat het een instrument an sich is. Het is dus niet alleen een hoogst bijzondere PA waarover je wel eens Répons van Boulez zou willen horen of de ruimtelijke verkenningen van Xenakis, maar een instrument dat nu ontdekt begint te worden door muzikanten en componisten. Net zoals Klaus Schulze, Tangerine Dream en Kraftwerk hun synthesizers moesten leren kennen met experimenten die nu charmant stuntelig kunnen overkomen. Ondertussen legden ze daarmee wel de basis voor wat er allemaal met zulke apparaten kan. Zo zal ook 4DSOUND zich los moeten zingen van de noviteit en een integraal onderdeel moeten worden van muzikale compositie. Die weg is lang, maar prijs jezelf gelukkig dat je een wonderbaarlijk nieuw instrument voor je ogen ziet opgroeien en opbloeien. Wat nu al een verrassende tabula rasa is, kan alleen maar nog veel mooier ingevuld worden.
http://www.kindamuzik.net/live/dasha-rush/dasha-rush-stephanie-sykes/26097/
Meer Dasha Rush op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/dasha-rush
Deel dit artikel: