Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
De truc is om door de bomen het bos te blijven zien. Dat geldt ook voor de geluidsman die het geluidsgeweld van Amenra [bovenste foto] helder en strak probeert te houden, terwijl mistige, in groentinten gevangen woudplaatjes op een enorm doek achter de band voorbijtrekken. Dat gaat ook op voor het programma van alweer de tiende aflevering van het festival State-X New Forms. De formule is inmiddels bekend: een paar namen van allure moeten het publiek trekken en dat krijgt en passant in de grote en kleine zaal, plus foyer en café de kans kennis te maken met vooralsnog minder bekende acts en prille talenten.
Zo valt de bezoeker de eerste dag van State-X New Forms 2013 van Mastondon-riffs met een grungerandje en de nodige psychedelica van I Saw the Deep in de funky en poppy swing die Stopcontact serveert zonder het niveau van een aardig oefenruimtebandje te ontstijgen. Abstracte elektronica die licht noisy ambient met fieldrecordings mengt en in duet gaat met intrigerende, opvallend organische beelden komt voor rekening van Geert Mul & Michel Banabila. En vanuit de Oekraïne buitelt het theatrale en multi-instrumentale Dakhadrakha moeiteloos van traditionele etnische folk richting ritmische minimal music.
Let wel: er zit dan pas twee uur festival op als het aan Amenra of Machinist [foto hierboven] is om een afslag te nemen richting extremen in de niche. De Belgische metalbroeders doen dat met zwiepende manen en de geijkte clichés - zoals schel geluid op spijkerhard volume - toch nog verbazingwekkend gracieus, doemrijk en uiterst meeslepend.
Wat je al lang en breed kent, schotelt Machinist je niet voor. De minutieus gebalanceerde mix van sinusgolven, interferentie en een puls in lage frequenties die richting een beat lijkt te gaan, is vooral een exponent van de leerstelling 'wat weg kan gaat weg'. Mensen komen binnen, werpen een blik op de visuals op het grote scherm, horen de bevreemdende klanken en weten zich al snel gevangen in een spanningsboog tussen beeld en geluid. Het wekt de interesse, intrigeert en weet de aandacht vast te houden. Dit blijkt wel uit het daverende gejuich dat opstijgt na het verstrijken van de drie kwartier waarin je even helemaal weg bent in de verkenning van ruimte en ruimtelijkheid.
Melancholie in galm uit de hoek van James Blake en The XX vind je vervolgens bij The Future's Dust [foto hierboven] en iedereen kan los - compleet met koebel en uitgelaten jolijt - met dank aan de cumbia uit de koker van Meridian Brothers. Steeds meer zwarte shirts bestijgen de trap en kiezen positie voor een van de Grote Namen van dit jaar. Het is aan Sunn O))) om de droneverwachtingen in te lossen. Dat lukt de heren glansrijk in een seance die bol staat van de rook, feedback, staande basgolven en rituele krijszang. In een tijdsbestek van slechts een uur weet het kwartet bovendien een samengebalde intensiteit te bereiken. Die is niet alleen van het soort die mokerslag na mokerslag door merg en been gaat, neusvleugels doet trillen, broekspijpen laat wapperen en het Paard genadeloos op zijn grondvesten doet trillen. Nu eens geen geval van overgave die volgt uit langdurige blootstelling aan het monolithische oergeluid, maar shock and awe en de nodige furie plus venijn die onderwerping afdwingen.
Als die decibellenvloed je strot te veel dichtknijpt, kun je je hart ophalen aan de zonnige afrobeat-electro met een Ed Banger-sausje die Donso inbrengt. Een mooie opmaat naar een maar liefst honderdtwintig minuten klokkend jubileumoptreden van de andere Grote Naam van de vrijdag: The Orb [foto hierboven]. De hoogpolige, wollige - om niet te zeggen: ietwat schattige - electrodub met een fikse toef psychedelische ambient vraagt om tijd en ruimte en die krijgt en neemt The Orb dan ook. Wereldschokkend is het allemaal niet, maar een space age hemelrijk wordt nog steeds zelden zo bestormd als door deze geweldenaars, zeker niet over de volledige symfonielengte.
Wat wil State-X New Forms nu eigenlijk? Uit wat je krijgt, blijkt het antwoord. Zichzelf niet vastpinnen op één stijl, maar kwaliteit oppikken en voor het voetlicht brengen. State-X New Forms is van alle niet-populaire muziekmarkten thuis en de enige boom die je in dit woud hoeft te zien staan, is het festival zelf: al tien edities lang tekent het voor de verrassende rollercoaster die aan een paar publiekstrekkers wordt opgehangen en door de rijkgeschakeerde afwisseling daaromheen voor een smakelijke caleidoscoop zorgt.
Foto's uit het KindaMuzik-archief door Paco Weekenstroo (Amenra), René Passet (Machinist), Jan Mulders (The Future Dust), Niels Vinck (The Orb)
http://www.kindamuzik.net/live/state-x-new-forms/state-x-new-forms-6155/24570/
Meer State-X New Forms op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/state-x-new-forms
Deel dit artikel: