Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
Uiteraard gaven ze ook een zelfgestencild punkfanzine uit, maar nu worden hun muziek, teksten en meer gepubliceerd in een foedraal: A Black and White Statement; een opmerkelijk stukje vaderlandse popmuziekgeschiedenis. Zelfs bijna dertig jaar later zijn de Rondos de do it yourself-houding niet verleerd: de duizend exemplaren zetten ze zelf met de hand in elkaar. Principes zetten nog steeds de toon in de door zanger Johannes van de Weert levendig geschreven biografie.
Spuug en bier
Naast die biografie is er een fraai boek met foto's, merendeels gemaakt door Piet Dieleman, die alle Rondosoptredens fotografeerde. Het is een prachtig beelddocument van binnenuit de Randstedelijke punkscene eind jaren zeventig. Zo is Jules Deelder gekiekt die een gedicht voordraagt tijdens Rock Against Religion, vlak voor hij onder het spuug en bier zit. Want kortzichtig waren punks natuurlijk ook. Hij maakte zijn voordracht overigens gewoon af.
De songteksten zijn gebundeld en een boek met de avonturen van stripheld Red Rat completeert het papieren gedeelte. In de strip nemen magere ratten het op tegen de heersende klasse der volgevreten varkens, tegen de achtergrond van het politiek-maatschappelijke klimaat van begin jaren tachtig.
Kartonnendoosgeluid
De Rondos brengen drie singles en een elpee uit op het eigen King Kong label. Tussen de eerste twee singles (april en juli 1979) en de elpee Red Attack (februari 1980) ontwikkelt de band zich snel. Op de eerste single staan zowel melige als serieuze teksten. Ook op de tweede single is rechttoe-rechtaanpunk te horen, met een cover van Trini Lopez' 'If I Had a Hammer', met de toevoeging "and you had a sickle".
Op Red Attack gaat het richting postpunk: Wire, The Fall, Gang of Four, Josef K. De muziek klinkt soms avant-gardistisch, gortdroog, met krassende gitaar. De zang is staccato maar niet emotieloos. Gitaareffecten verdwijnen, het afgepelde geluid krijgt ruim baan. De teksten zijn millitant van toon.
De geluidskwaliteit laat te wensen over. Mastertapes van het hele Rondosoeuvre zijn - naar goed punkgebruik - verloren gegaan, zodat alles van elpee op cd is overgezet. Wie hier doorheen luistert, komt erachter dat de Rondos nog steeds het aanhoren waard zijn. Natuurlijk klinkt de elementaire en militante muziek soms gedateerd, maar vaak ook fris, doordreinend en vooral direct. Het kartonnendoosgeluid van Red Attack werkt uitstekend in de vlijmscherpe, compromisloze en zagende songs.
Er is ook nog een live-cd met opnamen uit oktober 1978. Overgezet van een cassettebandje, dus ook geen schoonheidsprijs voor de geluidskwaliteit. Gebleven zijn de tomeloze energie en het genadeloze tempo van de songs. In amper drie kwartier jassen ze er zo'n dertigtal doorheen.
Provoceren
Als de Sex Pistols begin 1977 voor het eerst in Paradiso spelen, heeft niemand een idee wat punk inhoudt. Er zijn in Nederland zelfs bands, zoals Ivy Green, die al een paar jaar punk maken zonder het zelf te weten. Een groep studenten aan de Rotterdamse Academie van Beeldende Kunsten weet ook niet precies waar punk voor staat, maar vindt de muziek wel goed. Ze worden gevraagd voor een optreden, en spelen uiteraard punk. Om te provoceren; zoals ze wel meer doen om de stoffige academie eens flink op te schudden.
Ze richten Kunstcollectief Dubio en de Rondos op, en betrekken het kolossale Huize Schoonderloo. Het wordt het punkhoofdkwartier van Rotterdam; politieke activisten en eigenwijze kunstenaars komen langs. Alles gaat in een stroomversnelling, een explosie van creativiteit en initiatief. Bands gebruiken de oefenruimte. Ze maken zonder censuur één van de meest invloedrijke punkfanzines in Nederland: Raket. Ingeslapen creatief centrum Kaasee wordt een punkhol, terwijl punks nergens anders welkom zijn. Een aantal marxistische punkbands verenigt zich in de Red Rock-scene.
Hamburgers en veganisme
Punk is anarchie, maar ook destructie en fatalisme. De Rondos zien meer in zelfdoen, samenwerken en delen, en kiezen voor een communistisch standpunt. In het begin om te provoceren en spotten richting burgermaatschappij en anarchistische punks, maar later wordt het serieuzer. Het do it yourself-principe wordt in extremis doorgevoerd, en ze verdienen geen cent. Ze organiseren onder andere een benefietconcert voor stakende havenarbeiders.
De Rondos krijgen aanhang, waarvan het grootste deel klakkeloos zaken overneemt. Dat is nooit de bedoeling geweest, want ze willen juist aanzetten tot eigen ideeën en initiatief. Net als het verwante Crass, die een voorbeeld voor de Rondos zijn. Ze treden samen op in Londen, wat ontaardt in een massale vechtpartij tussen groepen skinheads. Zoals vaak gebeurt, want het pacifistische Crass wil geen ordedienst. Tot onbegrip van de Rondos, die eerder al beleefd een veganistische maaltijd afslaan omdat ze net hamburgers achter de kiezen hebben. Hun visies komen volgens Crass te weinig overeen en, om hun eigen achterban niet in verwarring te brengen, verbreken de Britten het contact. Volgens Van de Weert is dat niet de ware reden: de leden van Crass waren volgens hem bang voor gevechten tussen anarcho's en communisten.
Het einde
Begin 1980 verandert de punkbeweging. Heroïne duikt op naast speed; de politie treedt hard op tegen krakers en ook extreem rechts komt opnieuw opzetten. Als reactie worden de stukken in Raket steeds ideologischer van toon. Rondos en aanhang vervreemden van elkaar. Het gaat steeds minder punks om do it yourself en meer om bijvoorbeeld alcohol en geweld.
In september 1980 gooien ze de handdoek in de ring, omdat ze te succesvol zijn. Wat voor hen onder andere betekent dat ze op een voetstuk geplaatst en geaccepteerd worden. Ze willen geen leiders zijn, maar aanzetten tot nadenken. Een communistisch imago als provocatie wordt niet altijd even goed begrepen. Zeker niet door zestienjarigen die zoekende zijn.
De grootste verdienste van de Rondos was dat ze aantoonden hoe makkelijk het was om je eigen platen uit te brengen. Hoe dat moest schreven ze in Raket, waarna er vele kleine punklabels ontstonden. Die brachten platen van vaak slechte geluidskwaliteit uit, maar de rauwheid en vitaliteit vergoedde veel.
A Black and White Statement is een fraai document van een korte maar zeer krachtige periode in de Nederlandse popmuziek. Een reünieoptreden zit er niet meer in, want volgens Van de Weert is dat niet meer urgent. Dit jaar verscheen wel een splitsingle met De Kift. Daarnaast is de zeldzame discografie van de Rondos weer beschikbaar zonder er grof voor te hoeven betalen op bijvoorbeeld e-bay. Iets wat de Rondos dertig jaar geleden - en nog steeds - zelf verafschuwd zouden hebben.
http://www.kindamuzik.net/achtergrond/de-rondos/punkrevolutionairen-de-rondos-voorlopers-tegen-wil-en-dank/19053/
Meer De Rondos op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/de-rondos
Deel dit artikel: