Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
Begin dit jaar woonde ik een half jaar in Frankrijk, in de studentenstad Grenoble om precies te zijn. Het is gelegen in de periferie van Frankrijk, verscholen in de Alpen, een uur rijden van Lyon en zeker geen stad met een grote popscene of muziekhistorie. De bekendste groep die er vandaan komt is het danceduo Miss Kittin & The Hacker (bekend van clubhit 'Frank Sinatra'). In dat halfjaar heb ik vrijwel elke Fransman die ik tegenkwam naar zijn favoriete Franse muziek gevraagd, noteerde ik nummers die in cafés werden gedraaid, las ik popbladen om mijn Frans bij te spijkeren en hield ik de uitgaansagenda van zowel Grenoble als Lyon nauwlettend in de gaten. Op basis daarvan is deze kleine bloemlezing van hedendaagse Franse popmuziek samengesteld.
Indie
De Parijse groep FAUVE (foto boven), een kleine hype in Frankrijk, hult zich in nevelen. De namen van het vijftal zijn onbekend en worden ook niet gepubliceerd in de schaarse interviews. Bij concerten mogen geen foto’s genomen worden. Aan de andere kant: via hun Facebookaccount regelen ze alles zelf, van merchandise met een uitgekiend logo (dit symbool: ≠) tot de organisatie van picknicks voor fans. Tastbaar voor het publiek ("Aan fans vertellen we onze naam gewoon", aldus, vermoedelijk, de zanger), ongrijpbaar voor de pers. Ze hebben to nu toe slechts één in eigen beheer uitgebrachte ep op hun naam staan, Blizzard, en enkele minstens zo sterke losse nummers.
Het mysterie staat lijnrecht tegenover de muziek, die zeldzaam openhartig is. Verhalen die gesitueerd zijn in het hedendaagse Parijs, verteld (niet gezongen) door een jonge twintiger, vol twijfels, liefdesverdriet, wanhoop en angst. Het is de intense vertelwijze die, samen met de combinatie van ingetogen rock en melancholieke elektronica, ervoor zorgt dat de stadsverhalen zo tot de verbeelding spreken. Live, tijdens het afgelopen Dour Festival, was die intensiteit voelbaar. Op het podium liep de zanger constant heen en weer, rusteloos, alsof hij zich met zijn emoties nog steeds geen raad wist, alsof datgene waarover hij verhaalde nog te vers in het geheugen lag. In het publiek zongen Franstalige jongens woord voor woord mee, alsof het hun eigen leven betrof. Bij de schaarse refreinen gingen alle handen de lucht in.
In Petit Bulletin, het uitgaansblad van Lyon en Grenoble, stond een artikel over een nieuwe generatie Franse, door surf en jarenzestigpop geïnspireerde bands als La Femme, Granville en Pedentif. Het is de lichtheid ervan, het tegenovergestelde van de emotionele zwaarte in chansons, die gewaardeerd wordt, betoogt het stuk. En het is typisch Frans. In plaats van Hawaii en Californië worden Cap Ferret en Jersey bezongen. Granville speelt zijn popliedjes met sprankelende melodieën, meefluitrefreintjes en een aanstekelijke zorgeloosheid.
Pendentif maakt gebruikt van dezelfde ingrediënten, maar daar staan de keyboards meer op de voorgrond. La Femme is, nog meer dan voornoemde bands, een hedendaagse interpretatie van surf, gevoed door invloeden uit electro en labels als DFA. Ze speelden op de universiteitscampus van Grenoble en lieten zien een liveband in hart en nieren te zijn. De elegantie sloeg langzaam om in gekte, zonder dat de bandleden de controle verloren. Pas na een lange set en twee toegiften verlieten ze het podium.
Derniere Volonté maakt een hedendaagse Franse versie van new wave, van het donkere, fatalistische soort. Het project van Geoffrey Delacroix, vrij vertaald ‘laatste wilskracht’, werd in haar begindagen vooral geïnspireerd door industrial en ambient. In de loop der jaren is de muziek toegankelijker geworden, wat wel blijkt uit de in 2012 verschenen plaat Mon Meilleur Enemi. De nummers zijn opgeschoven richting pop, zonder dat de emotionele insteek minder heftig is geworden. De gedragen zang in combinatie met de Franstalige teksten zorgen voor een zachte melancholie die doet denken aan verlaten, verregende straten, slechts verlicht door lantaarnpalen.
Hiphop
Het zal liggen aan het feit dat de Fransen die ik sprak veelal studenten waren, maar het viel op dat de meeste hiphopartiesten die ik leerde kennen zeer politiek waren, zelfs commercieel klinkende groepen als Sexion D'Assaut. Het past bij een bevolking die sowieso al zeer geëngageerd is. Het meest in het oog springende voorbeeld is Keny Arkana (foto boven). De rapper van Argentijns-Franse origine, opgegroeid in de banlieues van Marseille, valt op door haar extreem militante karakter. Haar muziek staat in dienst van politiek activisme, vertelde ze in een interview. Haar beats zijn soms hard en vet, soms opvallend muzikaal. Haar raps zitten vaak tegen het schreeuwerige aan. Als fanatiek activiste in de andersglobalistenbeweging moest ze eens spelen op een demonstratie tegen de komst van een vliegveld. Deze was illegaal. Op een gegeven moment had de politie het terrein omsingeld en lieten ze niemand meer toe. Maar Arkana moest en zou spelen: zij en haar band reden een stuk om en sleepten hun instrumenten door het weiland naar de festivalweide.
Veel Franse hiphop uit de jaren negentig maakt gebruik van hetzelfde repertoire: soulvolle beats, zware teksten. Tegelijk blijven die groepen (namen als IAM, Les Sages Poètes de la Rue, Suprême NTM) onverminderd populair. Op Dour stond ik bij IAM redelijk achteraan, maar om mij heen rapte vrijwel iedereen hun grootste hit Petit Frère integraal mee. In het hedendaagse Franse hiphoplandschap is het lastig zoeken naar rap die zich muzikaal onderscheidt. Aan de ene kant heb je artiesten en de groepen die expliciet op de jarennegentigtraditie voorbouwen, zoals 1995, Casey en Nemir. Aan de andere kant van het spectrum heb je artiesten die door mainstreamdance zijn beïnvloed, zoals Sexion D'Assaut en Psy 4 de la Rime. Daarnaast is er nog een kleine scene van luchtiger rap, veelal geïnspireerd door jazz en gespeeld in bandformatie (zoals Hocus Pocus). Een uitzondering is Disiz, die qua onderwerpen niet zoveel afwijkt van zijn geëngageerde genregenoten, maar wel veelal gebruik maakt van eigenzinnige beats. Ze kunnen grimmig en elektronisch klinken of soulvol en ingetogen. In elk geval slaat hij op elk album muzikaal nieuwe wegen in.
Reggae
In Nederland is reggae verworden tot een niche. Liefhebbers zijn er, maar nieuwe bands zijn er weinig. Internationaal gezien ontbreekt het aan een wereldster van het kaliber Bob Marley. Daar kan zelfs Snoop Lion niets aan veranderen. In Grenoble viel het op hoeveel alternatieve cafés en discotheken nog reggae/dub-avonden organiseren en hoe goed die bezocht worden. Dour, het festival nabij de grens met Frankrijk, heeft niet voor niets sinds jaar en dag een prominente reggaeprogrammering. Het Franse Tryo (foto boven), dat de Jamaicaanse muziek op akoestische wijze uitvoert, was daar op de camping een graag gecoverde band. Dub Inc. is een andere band die de affiches van de binnenlandse festivals siert, met een zomerse, warme combinatie van dub, reggae en dancehall, gekleurd door gevarieerde zang. Het geeft eens te meer aan dat het muzieklandschap in Frankrijk veelzijdiger is dan je vanuit Nederland, afgaand op wat hier populair wordt, zou aannemen.
Alle artiesten uit dit artikel zijn te beluisteren in deze spotifyplaylist.
http://www.kindamuzik.net/achtergrond/frankrijk/franse-pop-ni-chanson-ni-dance/24476/
Meer Frankrijk op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/frankrijk
Deel dit artikel: