Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
Al op jonge leeftijd raakt Pete Seeger in de ban van het Amerikaanse Lied, wanneer zijn ouders hem op achttienjarige leeftijd meenemen naar het Mountain Dance and Folk Festival. Naast het prachtige lijndansen, wie houdt er niet van, brengt het festival zowel muziek van autochtone Amerikanen als blank immigrantenvolk op de planken. Pete's interesse is gewekt en hij vindt dan al snel daarna een betrekking bij het Archive of American Folk Song. Missie: het onder de aandacht brengen van een zo breed mogelijk aanbod aan Amerikaanse muziek.
Alan Lomax, hier ook werkzaam, moedigt Pete Seeger aan zijn stille ambitie als zanger en muzikant op te pakken. Lomax biedt hem een plek aan op zijn radiokanaal, waar Seeger met onder andere Lead Belly en Burl Ives zowel blanke hillbilly als Afro-Amerikaanse liedjes ten gehore brengt. Zwarte muziek die door blanken werd gebracht en andersom, dat was in het racistische Amerika van die tijd nogal een brug te ver en applaus bleef dan ook uit. Toch is het zo gekomen dat een klinkende meezinger als We Shall Overcome - want oorspronkelijk een zwarte gospel - tegenwoordig deel uitmaakt van Het Groot Amerikaans Liedboek.
Nu is het idee om het leven en de muziek van Pete Seeger in een klein artikel te omschrijven even bespottelijk als ontoereikend. Om toch nog een miniscuul kijkje te geven in de muzikale schatkist die de man achterlaat hier een kort overzicht in zes nummers.
If I Had A Hammer (1949)
Ding dong! Dat je met een hamer heel constructief bezig kunt zijn staat buiten kijf, maar Pete Seeger zoekt de grenzen van het gereedschap wel heel erg op door te stellen dat hij ermee de liefde tussen de broeders en zusters doet ontstaan. En dan moeten de bel der vrijheid en het lied der liefde nog passeren. Heroïsche thematiek als deze, gecombineerd met een handvol eenvoudige akkoorden en een stem waarin het orgelt en ruist van blijde hoop en verwachting maakten dat Pete Seeger in 1949 plotsklaps een klassieker schrijft. Niet meer weg te denken uit de Amerikaanse canon.
Goodnight Irene (1950)
En nu, allemaal! Wat kan een mens anders doen dan, al improviserend, jubelend een tweede (of derde, of vierde) stem uit te kelen wanneer het refrein van dit nummer klinkt? En inhaken, dat ook. Je moeder, je vader, Jan de Vries, de wachtende man bij het stoplicht, de ambtenaar, de slager: weerstand bieden heeft geen zin. Zo hoopvol als 'If I Had a Hammer', zo grauw is dit liedje. Het verhaal? Een vrouw vertrekt, een man blijft achter en ziet het eventjes niet meer zitten. Rond de jaren vijftig pakt Pete Seeger het liedje op en scoort er vervolgens een klinkende hit mee.
Kisses Sweeter Than Wine (1950)
Het verhaal gaat dat aardsvader der Amerikaanse Folk Lead Belly in Greenwich een Ierse zanger hoorde zingen over een boer en zijn gestorven koe, Jemma. Het lijdzame beest werd, kan het nog erger, kapot geslagen. Lead Belly, geroerd door dit drama, schreef daarop 'If it wasn't for Dicky'. Pete Seeger had zijn oor andermaal niet met was toegestopt, want hij wrocht er vreemd genoeg een romantisch duet uit. Het zoete geluk dat oude mensen vieren wanneer ze genoeglijk terugkijken op een lang leven vol strijd maar ook geluk (de kinderen, de kleinkinderen, machtig hard werken voor een eerlijke boterham) is zowat het hoogste wat je als oprechte Amerikaan kunt bereiken. Een hit blijft dan ook niet uit.
Where have all the flowers gone? (1955)
De vergankelijkheid komt je toch behoorlijk rauw tegemoet in een voormalig veld moet bloemen. Zoiets moet Pete Seeger ook gedacht hebben toen hij voornoemde vraag las in zijn notitieboekje, op weg in het vliegtuig naar een concert. In het nummer beklaagt de zanger het lot van alle mannen die hun leven zinloos verspelen op het altaar van het vaderland: de oorlog. Meisjes plukken bloemen, mannen plukken meisjes, gaan naar de oorlog en vullen hun eigen graf waarop vervolgens de bloemen weer groeien. En zo is de cirkel weer rond.
Turn! Turn! Turn! (1962)
Leven, liefde, oorlog en dood, allen thema's die met regelmaat terugkeren in het Grote Amerikaanse Liedboek. Soms past het allemaal ook ineens in één nummer, zoals 'Turn! Turn! Turn!' (ondertitel: 'To Everything There is a Season'), waarin Pete Seeger dankbaar gebruik maakt van dat andere grote boek, De Bijbel. De opzet is vrij eenvoudig: een tijd om te leven, een tijd om te sterven. Een tijd om behouden, een tijd om te verliezen. Een tijd om te scheuren en een tijd om aaneen te rijgen, etcetera. Zie verder het boek Prediker. Nu valt er genoeg te zeggen over de rol van de Bijbel in die onstuimige jaren zestig, maar het neemt niet weg dat het resultaat weer een hit wordt, zij het op naam van The Byrds die er in 1965 mee aan de haal gaan en bijgevolg de hitlijst kraken.
We Shall Overcome
En daar is dan We Shall Overcome. Het standbeeld. Het monument. In Europa hebben we het Alle Menschen Werden Bruder van Beethoven, in de Verenigde Staten hebben ze dit: een kathedraal van een lied waarin heel Amerika eendrachtig de stem verheft: 'We'll walk hand in hand', en zo is het.
Wat er nu precies overkomen moet worden is niet zo duidelijk, maar dat maakt wel dat het nummer ten tijde van alle mogelijke rampspoed mogelijk is. Oorlog? Jazeker. Pijn en onderdrukking? Jawel. Onvrede in algemene zin? Geen probleem. Het nummer doet een heel eenvoudig appel op het volgende gevoel, namelijk dat er in ieders hartje, diep binnenin, het geloof bestaat dat alle tegenspoed ooit overwonnen zal zijn. Alle muurtjes van cynisme moeten tegen de vlakte. Stap uit de schaduw en loop in de zon, meer hoeft het soms niet te zijn.
Pete Seeger werd een goede vierennegentig jaar en beïnvloedde een onnoemelijk aantal artiesten, waaronder Bruce Springsteen, die in 2006 een muzikale ode aan de man bracht met We Shall Overcome: the Seeger Sessions. Dan is er natuurlijk Bob Dylan, voorwaar ook niet de minste, die in zijn beginnersjaren de steun van Pete Seeger genoot én die door een goed woord van Seeger een podium kreeg op het Newport Folk Festival. Het verhaal gaat verder dat Dylan met zijn band zo luid speelde dat Pete Seeger er bijna aan onderdoor ging, maar dat weerhield Dylan niet een jaar later voorgoed zijn naam in de geschiedenis te spelen met Blonde on Blonde. Pete Seeger's invloed is, in andere woorden, onmiskenbaar. De persoon is niet meer onder ons, maar vooralsnog hebben we de muziek.
En nu, allemaal!
http://www.kindamuzik.net/achtergrond/pete-seeger/in-memoriam-pete-seeger/24704/
Meer Pete Seeger op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/pete-seeger
Deel dit artikel: