Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
"I've said it before and I'll say it again:
Life moves pretty fast.
If you don't stop and look around once in a while,
You could miss it"
Matthew Broderick, Ferris Bueller's Day Off / Chameleon - Links (Logical Progression 1)
I
To Shape the Future
To shape the future. Deze vervormd en dreigend uitgesproken profetie uit het gelijknamige nummer van Optical (1997, Metalheadz) was me jarenlang heilig. Drum&bass was al enkele jaren oud, maar nog steeds kwam telkens op het juiste moment weer hetzelfde antwoord op mijn vraag. Is het genre nog innovatief? Wordt er nog altijd gesleuteld aan de dageraad van morgen? Opticals nummer was een van de vele geruststellende bevestigingen die ik kreeg. Het was de belichaming van de zoektocht naar het nieuwe. Drum&bass slaagde er tot mijn grote verbazing steeds weer in om de tijd een klein stukje voor te blijven.
Drum&bass was bij geboorte direct volwassen. De stroming beleefde een stormachtige evolutie en leek in de hoogtijdagen bijna té ver vooruit, buiten bereik, buiten de grenzen van mijn begrip. Zowel ervoor als erna had ik geen genre meegemaakt dat zichzelf zo snel vernieuwde. Ze waren er wel, in de house en techno bijvoorbeeld, maar ik maakte het nooit zo intens mee als in de jaren negentig. Het holde zonder adempauze verder. Zou drum&bass als enig genre verschoond blijven van stagnatie? Het leek er heel lang op.
De snelle ontwikkeling liet zich vergelijken met de ontwikkeling van ons bestaan, onze planeet. Alleen ging het miljoenen malen sneller. LTJ Bukems 'Music' werd mijn persoonlijke blauwdruk. Het nummer bracht de constellaties en de coördinaten van de pasgeborene in kaart; zwevend tussen de sterren, met als bestemming de toekomst. Zelfs de prehistorie van het genre stond in het teken van innovatie. Al snel werd een plek gevonden om het eerste leven te vestigen. Sindsdien hebben de architecten van de toekomst onafgebroken aan de evolutie gewerkt. Van de big bang tot het nano-technologische einde der tijden.
II
Future State
Vol ongeloof hoorde ik de nieuwe platen van de pioniers: J. Majik, Boymerang, Grooverider, Kenny Ken, Dillinja, Lemon D., Ed Rush & Optical, Goldie, Source Direct, Peshay, Photek en de rest van de Metalheadz-clan... Drum&bass werd voor mij het geluid van een toekomst die nog niet af was. De uitverkorenen hadden een manier gevonden te sleutelen aan dat waar ieder mens, overal op aarde, op elk moment, nog niet aan toe was. De toekomst komt voor mensen pas seconden, dagen of jaren later. Na nu. Drum&bass herschiep de wereld niet alleen in de lengte, maar ook in de breedte. Voor mij hét bewijs dat het heelal aan het uitdijen was. Aardse astronomen en wetenschappers zeiden het al maar ik kon hun woorden toen nog niet begrijpen. De atmosferische drum&bass van Doc Scott ('Far Away') en al die anderen, dat hoefde je niet te begrijpen. Net als met de snaartheorie. Je hoorde het, voelde het, en wist het zeker.
Innovatie trekt altijd vervuiling aan. Er werd zeker ook slechte drum&bass gemaakt, maar dat bleef zonder gevolgen. Dreigde het de genialiteit ook maar enigszins te beschadigen dan werd er keihard teruggeslagen. Zij die zich schuldig maakten aan heiligschennis werden verdronken in de schemerwereld van Ed Rush' 'Sabotage', bijvoorbeeld. De mechanici van de toekomst waren gewoonweg onaantastbaar. In de eredivisie werd zonder uitzondering met scherp geschoten. Utopia was de 'Future State' (J. Majik, 1998, Metalheadz Metal Box Set), een plek om voorbij het leven te wonen.
Het was een wederzijdse liefde waarin geen van de twee partijen werd teleurgesteld. De houding van de muzikanten was groots, en geruststellend: er werd van mij enkel verwacht te reageren op de muziek. Wat op mij als een oneerlijke rolverdeling overkwam, bleek juist de perfecte synthese te zijn. Liefdevol en belangeloos werd mij een glimp van morgen geboden. Ik hoefde slechts mijn ogen te sluiten en te kijken.
Wat ik zag was ongelofelijk. Ik zag de oneindig hemelse cycli van LTJ Bukems 'Music' (1993, Good Looking Records), die me verder dan ooit tevoren inwaarts zogen, mij een nieuwe bron deden ontdekken. De bas in Alex Reece's 'Pulp Fiction' (1996, Metalheadz) deed de aarde trillen. J. Majik's 'Your Sound' (1996, Metalheadz) werd my sound. Ik ging mee in Peshay's psychose en kietelde Photek's bewustzijn. Ik zag dat mensen later mechanische entiteiten zouden worden, de gedroomde Man-Machine werd in het diepste geheim voltooid. Gezeten met Dillinja aan de rand van de planeet zag ik engelen vallen.
III
Quantum Mechanics, of de vervolmaking van Utopia
Het was goed en dat bleef lange tijd ook zo. Metalheadz viel weliswaar uiteen, maar dat leek meer een herverdeling van de rollen, het resultaat van de zoektocht naar een nieuwe balans. Het moederschip werd verlaten, de volwassen architecten moesten ieder hun eigen odyssee afleggen. De toekomst werd nog steeds gemaakt maar zou vanaf nu bestaan uit duizenden parallelle universa. Ik kon het pad van mijn keuze volgen, teruggaan in de tijd, een ander pad proberen, en weer tien stappen vooruit maken. Af en toe fluisterde een stem me in dat de tijd begon te dringen (Ray Keith, 'Now Is the Time', Planet V), maar dat nam ik niet zo hoog op.
Met 'Quantum Mechanics' (1998, Renegade Hardware) werd me de architectonische perfectie van artificieel leven en wetenschap geschonken. De wereld van morgen was vervolmaakt en klaar om door mij betreden te worden. Ik zou er de volgende dag al vroeg binnen stappen, nauwelijks in staat perfectie te duiden. De scheppers van De Nieuwe Wereld waren zelf als eerste omgevormd tot mechanische entiteiten. Kunstmatige intelligentie had bloedbanen gekregen, een zelfstandig en organisch opererend brein, gevoel.
Hoe ik na enige tijd toch weer in het heden belandde is me niet geheel duidelijk meer. Het lijkt me ook geen ervaring die als elke andere willekeurige herinnering zomaar op te roepen is. Er gebeurde namelijk even niets. Vooruitgang bestond niet omdat we leefden, maar we leefden dankzij vooruitgang. En vooruitgang bleef plotseling uit. Eens te meer bleek dat we het zwakke nodig hebben om het sterke te rechtvaardigen. Ik hoorde het schelle geluid van het nog nooit zo pril ervaren heden snel op me afkomen, terwijl ik juist zo gewend was het heden achter me te laten, drijvend op de breaks, bassen en strings van de tijdsversnellers van het universum.
Ik stond op het punt van mijn geloof te vallen tot het me in 1999 onmogelijk werd gemaakt verzet te bieden. Later zou blijken dat dit de laatste keer was dat zij sterker waren dan de tijd, mij nog mee konden nemen op hun vlucht in de toekomst. En ik zou het nooit anders hebben gewild. Ik begreep wat er aan de hand was en vervloekte mijn eigen atheïsme, de twijfels en de frustratie. Drum&bass had in relatief korte periode zwaar onder vuur gelegen. De tegenwoordige tijd zat hen op de hielen. De futuristen doken onder en likten hun wonden. Zonder dat ze het zelf konden weten ontlokte de stagnatie hen de laatste, fatale krachtsinspanning.
IV
Exorcise the Demons
Jim Baker en Phil Aslett van Source Direct hadden zich, heilig overtuigd van vernieuwing, buiten de groep van collega-architecten geplaatst. Ze hadden de onschuld verloren en voorzagen dat ze het niet meer konden winnen. Na de vervolmaking kon enkel nog de ondergang volgen. Perfectie is niet te handhaven. Source Direct besloot een heilige oorlog te beginnen, een uiterste poging om het tij te keren. Wellicht tegen beter weten in, en dat maakte het zo diep ontroerend. Ze zouden de bloedige strijd verliezen, maar wel op een slagveld naar eigen keuze. Exorcise the Demons (1999, Science) is met terugwerkende kracht het geluid van de dood: in de onderbuik van een dronken en ziedende demon lieten Baker en Aslett heroïsch het leven. Niet bestand tegen nano-infiltranten in hun brein ('Mind Weaver'), de als feeërieke engel vermomde duivel ('Conceiled Identity') en een digitaal bloedbad ('Technical Warfare').
Metalheadz was dood, Source Direct verbraste hun albumvoorschot aan twee BMW's. Lemon D. spartelde nog wat tegen, evenals enkele anderen, maar de spoeling was plotseling zo dun. Optical en Ed Rush fuseerden maar verloren na - zeker na het middelmatige The Creeps - hun geloofwaardigheid. Het heden had de strijd gewonnen. Optical en Ed Rush lijken er tegen hun wil in door bezeten, voeren slechts uit wat van hen gevraagd wordt; drum&bass onschadelijk en normaal maken. Ik wil Omni Trio, Matrix, Decoder, Disorder en - misschien wel de meest duistere van allemaal - Heinrich At Hart niet vergeten, ze verdienen krediet. Maar drum&bass als muziek van nu; dat kan ik niet begrijpen. Niet na alles wat ik heb meegemaakt.
V
Retro-futurisme
Het is bijna 2004. Oudgediende Jonny L laat zich gelden. 27 Hours a Day is een heel behoorlijke plaat. Vroege atmosferen worden verweven met de strakke breaks à la Ed Rush, futuristische klanken worden onder schot gehouden door trommelende bassen en een visioen van digitale gekte.
Maar het is niet meer dan retro-futurisme. Het genre dat ooit voorop en vooruit liep, buiten bereik van iedereen, schavend aan een Techno-Utopia, een betere wereld, loopt nu schouder aan schouder met alle andere muziekgenres. Waar drum&bass ooit de grimmige new-new wave was voor een klein deel van mijn generatie, lijkt die rol gestolen door de partygeneratie. Als het geen 2-step is, dan is het wel weer wat anders. Van indie-rock via hiphop tot r 'n b; het speelt zich allemaal weer keurig af in het heden. Drum&bass heeft haar ongrijpbaarheid verloren, is door de tijd achterhaald. Het is het lot van het streven naar perfectie; als het doel bereikt is, is er enkel de weg terug. Als alles geschapen is kan het alleen nog maar vernietigd worden. Nu wordt het genre in comateuze toestand straffeloos voortgetrokken over vuile paden, door zowel welwillenden als poseurs. Schijnbaar respectloos en onwetend van het verleden. Dat is de werkelijke dood: je eigen ondergang overleven.
http://www.kindamuzik.net/column/709/kindaspam-027-i-m-drum-amp-bass-1993-1999/4630/
Meer op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/709
Deel dit artikel: