Onze laatste liverecensie.
Onze laatste albumrecensie.
Ons laatste interview.
Onze laatste video.
Dat was niet voor het eerst: McLaren raakt tijdens zijn lange loopbaan bekend om vele acties die de media halen. Het meest in het oog springt natuurlijk zijn rol als manager van de Sex Pistols. Alhoewel, 'manager': zeg maar gerust bedenker, vormgever, plugger, spin doctor en (media)manipulator. Met McLaren verliest de wereld niet alleen één van de drijvende krachten achter de popularisering van de punk, er is vooral een situationist met een kien oog en oor voor trend en hype heengegaan. Evenals een origineel artiest die op meerdere terreinen baanbrekend werk geproduceerd heeft.
Situationisme
Al vroeg in zijn leven kan Malcom McLaren zich niet lang aan één ding binden. Hij struint verschillende kunstacademies af, maar blijft zonder het afsluitende diploma. Niet dat het McLaren echt veel kan schelen. Hij maakt en doet liever. Een papiertje heeft hij niet nodig om met zijn vriendin Vivienne Westwood een winkeltje te beginnen in rock-'n-rollkleren en parafernalia. Misschien kun je dit wel zien als zijn eerste interventie in een lange reeks richting situationistische acties. Het doel hiervan is maatschappelijke balansen te bevragen en te ondermijnen, maar dan wel door ingrepen die uitdrukkelijk werken met middelen uit de massaconsumptie.
Revolutie door ontregeling, zeg maar. Guy Debord heeft het in zijn ijkpuntwerk La Societé du Spectacle immers al over de rol die het spektakel moet vervullen in de voorgestelde omwenteling waarin het hebben van belang verliest ten bate van verschijnen, imago dus. En laat McLaren nu net een gewiekste neus hebben voor imago en het scheppen van spektakel met imago als prima donna. Ambitie is de kleine roodharige McLaren niet vreemd. Een winkel is ook maar een winkel; het spektakel moet verder gebracht worden. Nadat hij de New York Dolls gezien en vooral ook gehoord heeft, valt het kwartje: zijn situationistische ideeën moeten worden toegepast op en worden uitgedragen door (rock)muziek. McLaren werpt zich op als manager van een bijna terminale band en na het tekenen van de overlijdensakte van de New York Dolls vliegt McLaren met de staart tussen de benen terug naar Engeland.
Sex (Pistols)
De kiem is dan ontsproten. De geest gaat niet meer terug in de fles. De volgende stap is dan ook dat Westwood zelf kleding gaat ontwerpen en maken, waarmee ze steeds nadrukkelijker provoceert en choqueert. Het blijkt een gouden greep en vele Londense kids weten de zaak - die inmiddels SEX heet - te vinden. De kapot gemaakte kleren, gecombineerd met sm-items, maar ook fietskettingen of veiligheidspelden en opruiende
anti-establishmentsloganprints vormen een waar kunstwerk tussen McLaren en Westwood. Zozeer zelfs dat rond de winkel een clique ontstaat van aanhangers die hun eigen subcultuur gaan vormen. SEX zal dan ook een hotspotfunctie vervullen binnen de Engelse punkbeweging.
Hoewel de Sex Pistols als het ware voortkomen uit deze clique, heeft McLaren de groep niet gerekruteerd. Als manager ontpopt McLaren zich echter wel tot meesterlijke manipulator: als een ware Svengali bewerkt hij de media, bespeelt hij de 'alternatieve' jeugd, stileert hij met Westwood de band, schoffeert hij zelf links en rechts, draait hij zijn hand niet om voor het organiseren van een (media)relletje of twee, drie, vier rond of door de bandleden en ga zo maar door.
De bedachte stunt om tijdens de zilveren regeringsjubileumfeestweek van koningin Elizabeth II de Sex Pistols op een boot voor de Houses of Parliament 'God Save the Queen' te laten spelen, valt allesbehalve in het water. Oké, de politie doet een inval op de boot en dat feest gaat niet door, maar McLaren heeft wel weer de media-aandacht bij de kladden.
Zo'n sluwe vos verleert zijn streken nooit en op deze manier zal McLaren nog vaker happenings, interventies en andere snuggere ingrepen doen gebeuren. Wat te denken van de zelfbewierokende film The Great Rock 'n' Roll Swindle, waarin hij het doet voorkomen alsof hij als een waar genie achter de band en alle gedoe eromheen staat. Aandacht weet McLaren altijd op zich te vestigen; linksom of rechtsom. Al is het maar omdat de leden van de Sex Pistols jaren later terugslaan met rechtszaken en de rolprent The Filth and the Fury.
Peppers
Malcom McLaren heeft ontegenzeglijk een spitse neus voor talent. Hij kan het echter niet nalaten zijn stempel te willen drukken op zijn (potentiële) protegés. Daar moet je natuurlijk niet mee aankomen bij een mannetjesputter als Anthony Kiedis. Red Hot Chili Peppers mag in 1985 dan een piepklein bandje zijn, Kiedis heeft wel in de smiezen dat die McLaren met zijn plannen voor het radicaal - ook muzikaal - restylen van de groep niet de weg is die de Peppers willen. McLaren had namelijk voorgesteld hun manager te worden, maar dan moest de band wel meer normaalpunk worden met Kiedis in de überhoofdrol. De svengalitrekjes revisited dus.
Hiphop
McLaren mag dan een fiks aantal situationistische werken op zijn naam hebben staan die het gezicht van de Engelse punkrock getekend hebben, veel minder bekend is zijn invloed op het mengen van Amerikaanse en Afrikaanse muziekstijlen en hiphop. De plaat Duck Rock geldt zonder twijfel als de wegbereider voor hiphop in het Verenigd Koninkrijk. 'Double Dutch' en 'Buffalo Gals' halen zelfs de Britse Top 10. Een ondergesneeuwde meesterlijke zet van McLaren, die daarmee vooral bewijst een groot deel van zijn artistieke leven de vinger zeer nadrukkelijk aan de gevoelige pols gehad te hebben.
Architect
McLaren klooit nog wat aan met diverse kunstprojecten en elektronische muziek en disco. Hij maakt het conceptalbum Paris met niemand minder dan Catherine Deneuve en Françoise Hardy. En in 1998 werken onder andere KRS-One, De La Soul en Rakim mee aan een update van nummers van de moederplaat Duck Rock. Maar het scherpe randje is dan wel van McLaren af. Zijn wilde haren, grootspraak en gevoel voor mediageile manipulatie is hij echter nooit verloren en zeker voor zijn eigen beeld geldt Malcolm McLaren voornamelijk als de architect van de anarchie. Zijn versie van anarchie natuurlijk; hoe kan het ook anders bij de manipulator van de media pur sang?
Eerste foto door Christoffer Glosli (Creative Commons)
http://www.kindamuzik.net/dossier/malcolm-mclaren/van-sex-pistols-tot-hiphop-malcolm-mclaren/20047/
Meer Malcolm McLaren op KindaMuzik: http://www.kindamuzik.net/artiest/malcolm-mclaren
Deel dit artikel: